To przecież proste! Powiesz. Tkanka tłuszczowa gromadzi tłuszcz!? Okazuje się, że nie tylko…
Tkankę tłuszczową, jak się okazuje, powinno się raczej przemianować na „tkankę magazynującą”. A to z tego powodu, że nie tylko magazynuje najbardziej energetyczny, ze wszech miar pożądany przez organizm tłuszcz. Magazynuje też glikogen – zwierzęcy odpowiednik roślinnej skrobi – nasz magazyn cukru. Normalnie gromadzony jest on w różnych narządach, np. w wątrobie i mięśniach – jako podręczny magazyn energii.
Nadmierna akumulacja tłuszczu w tkance tłuszczowej, mimo że do tego przeznaczonej, skutkuje w patologicznym metabolizmie. To samo dzieje się w warunkach zmniejszonego dopływu krwi, a zatem i tlenu (hypoksia). Jest to możliwe, gdy rozrasta się tkanka tłuszczowa i fizycznie blokuje przepływ krwi.
Niedotlenienie tkanek organizmu stymuluje odkładanie się glikogenu, również w tkance tłuszczowej
Warunki niedostatecznej ilości tlenu promują spalanie glukozy. Tylko glukoza może bowiem być spalana beztlenowo. Komórka może ją uzyskać z glikogenu. Naturalne wydaje się więc gromadzenie właśnie tego magazynu glukozy, również w tkance tłuszczowej, która dalej może być spalana bez tlenu.
Tylko jakie to ma znaczenie co tam się odkłada? Otóż nagromadzenie glikogenu w komórkach tłuszczowych skutkuje w wydzielaniu leptyny. Ten hormon, który jest kojarzony tylko z magazynowaniem tłuszczu, wydzielany jest też w wyniku gromadzenia glikogenu. Nie ma więc większego znaczenia co jest gromadzone w komórkach tłuszczowych – otyłość prowadzi do zwiększonego wydzielania leptyny. A leptyna, oprócz informowania mózgu o ilości zapasów pokarmu, ma działanie prozapalne.
Otyłość wywołuje stan zapalny w organizmie
Jest to zgodne z obserwacjami, w których otyłość jest związana ze słabym stanem zapalnym. Najgorszy w tym jest jednak fakt trwania tego stanu zapalnego. Normalnie stan zapalny powstaje w odpowiedzi na infekcję lub uszkodzenie tkanki i wkrótce znika, gdy sytuacja dojdzie do normy. W otyłości stan zapalny utrzymuje się ciągle. Ten ciągnący się stan zapalny działa niekorzystnie na cały organizm.
Podsumowując:
- Otyłość to nie tylko gromadzenie tłuszczu – to też gromadzenie glikogenu.
- Glikogen jest gromadzony w szczególności w warunkach niedostatku tlenu.
- Gromadzenie glikogenu i tłuszczu w tkance tłuszczowej prowadzi do stanu zapalnego, który się utrzymuje.
Literatura:
Murray, R.K. et al., 2003. Harper ’ s Illustrated Biochemistry,
Ceperuelo-Mallafré, V. et al., 2016. Adipose tissue glycogen accumulation is associated with obesity-linked inflammation in humans. Molecular Metabolism, 5(1), pp.5–18.