Witaminy | Starożytny hormon D

Witamina D jest tak na prawdę „hormonem życia”.

Cholekalcyferol jest produkowany w skórze

Tradycyjnie uważa się, że witamina D jest odpowiedzialna za gospodarkę wapnia w kontekście kości. To znaczy umożliwia wbudowywanie wapnia w kości. To nie do końca prawda. Witamina D ma dużo szersze działanie.

Aby jednak napisać więcej, należałoby opisać metabolizm witaminy D. Po pierwsze zasadniczym i naturalnym źródłem witaminy D jest produkcja skórna. Inaczej mówiąc człowiek sam sobie produkuje witaminę D, w skórze i po wystawianiu jej na działanie słońca.

Podstawowe źródło witaminy D to skóra wystawiona na działanie słońca.

Dokładniej mówiąc witamina D, czyli cholekalcyferol, powstaje z 7-dehydrocholesterolu (bezpośredniego prekursora cholesterolu) w efekcie działania promieniowania UVB o długości fali ok. 300 nm. Można ją też suplementować i suplementacja, a nie dieta, stanowi jej dobre źródło. Dieta to raczej wyjście awaryjne i mało znaczące źródło.

---

Masz wpływ na swoje zdrowie!

Zdrowie i sprawność fizyczna jest efektem dobrej diety i stylu życia.

Wokół siebie widzisz ludzi z łuszczycą i innymi chorobami skóry, reumatyzmem i problemami ze stawami?

Typowym problemem jest Hashimoto, czyli zapalenie tarczycy. Z pewnością w swoim otoczeniu masz takie osoby. Czy tak musi być?

Dowiedz się jak temu zapobiec!

---

Tak wytworzona w skórze witamina D wędruje do wątroby przenoszona we krwi specjalnym białkiem o nazwie VDBP (ang. Vitamin D Biding Protein). Po przemianach chemicznych w wątrobie i nerkach oraz różnych komórkach, witamina D staje się hormonem oddziałującym na organizm.

Pytanie, czemu nadal witamina D nazywana jest witaminą? Przecież produkowana jest w organizmie, więc nie spełnia podstawowego kryterium nazywania jej witaminą. Przyczyna jest prosta – tradycja i przyzwyczajenie.

Kolejne przemiany cholekalcyferolu następują w wątrobie i nerkach

W wątrobie witamina D ulega przemianie w 25-OH D3 (kalcyfediol) pod wpływem enzymu CYP2R1. Hydroksylowana forma jest dalej przenoszona krwią i trafia do tkanki docelowej. Jeżeli jest nią nerka, kolejny enzym CYP21B2 zamienia ją w (1,25)-OH D3.

Jest to już hormon, który działa na metabolizm wapnia i fosforu. Działanie endokrynologiczne takiego hormonu, który nazywany też bywa dla uproszczenia kalcytriolem jest wielokierunkowe i ma na celu utrzymanie właściwego poziomu wapnia i fosforu poprzez wpływ na kości, nerki i jelito cienkie. Kalcyfediol działa też bezpośrednio na ekspresję genów, czyli syntezę białek na bazie informacji zawartej w DNA

W kościach, 1,25-(OH) D3 pobudza ich resorpcję (mówiąc inaczej degradację, niszczenie) przez specjalne komórki kościogubne – osteoklasty. Z drugiej strony stymuluje metabolizm kości, a więc i wbudowywanie wapnia z ud\ziałem osteoblastów.

Przy okazji warto zaznaczyć, że bezpośrednie znaczenie ma tu witamina K. To ona zapewnia, że wapń jest wbudowywany w kości, a nie gdzie indziej. Witamina K zapobiega zwapnieniu tkanek miękkich. Ostatnim etapem, miażdżycy jest też zwapnienie złogów, czemu też zapobiega witamina K.

Efektem rozkładu kości jest uwolnienie wapnia i fosforu związanych w minerale kostnym. W ten sposób witamina D podnosi stężenie tych pierwiastków we krwi. Z drugiej strony kalcytriol wywiera wpływ na reabsorbcję (czyli ponowne wchłanianie do krwi) wapnia i fosforu z moczu.

Kalcytriol kontroluje poziom wapnia we krwi.

Trzeci cel działania kalcytriolu to wchłanianie wapnia i fosforu z treści jelitowej. Z badań wynika, że wchłanianie to jest wspomagane w przypadku wapnia. Fosforu zasadniczo zawsze jest sporo w pokarmie, więc wspomagania jego wchłaniania nie jest potrzebne.

Wapnia jednak potrafi być mniej lub zaledwie tyle ile jest go potrzeba w organizmie. Wapń jest zbyt ważną cząsteczką, niezbędną do pracy komórek, by mogło go zabraknąć. Dlatego, gdy wapnia jest mało w organizmie i w pokarmie, jego wchłanianie jest wspomagane w wyniku działania kalcytriolu. Jeśli pierwiastka jest dużo, nie jest wspomagane jego wchłanianie i witamina D jest do tego całkowicie niepotrzebna.

… czytaj dalej na kolejnej stronie …